Fakta Umum Syria
1) Sejarah Ringkas Syria Moden
Selepas Perang Dunia Pertama, Perancis menjajah Syria, bekas
kawasan Turki Uthmaniyah sehingga tahun 1946. Pada Februari 1958, Syria
bergabung dengan Mesir menjadi Republik Arab Bersatu, tetapi hanya bertahan
sehingga September 1961 sahaja. Pada November 1970, Hafiz al-Asad daripada
Parti Sosialis Baa’th dan minoriti Alawi berjaya menguasai Syria secara coup
d’etat. Semasa Perang Arab-Israel 1967, Israel merampas Bukit Golan. Pada Julai
2000, Bashar al-Asad menggantikan ayahnya sebagai Presiden setelah kematiannya
sehingga kini.
2) Geografi
Timur Tengah, bersempadankan Laut Mediterranean, Turki,
Iraq, Jordan, Israel dan Lebanon.
Peta Syria |
3) Sosial
Penduduk :
22.7 juta
Etnik : Arab 90.3%, Kurdis, Armenia dan
lain-lain 9.7%
Agama :
Sunnah wal Jamaah 74%, Syiah (Alawi, Druz) 16%, Kristian 10%, Yahudi (komuniti kecil di Daq, al-Qamishili, dan Aleppo)
Negeri : 14 – Al Hasakah, Al Ladhiqiyah
(Latakia), Al Qunaytirah, Ar-Raqqah, AsSuwayda’, Dar’a, Dayr az Zawr, Damshiq
(Damascus), Halab, Hamah, Homs, Idlib, Rif Dimashq (Pinggiran Damsyiq), Tartus.
4) Ekonomi
Unit kewangan :
1 paun Syria = 100 piastres
Industri : Petroleum, Gas Asli, Pertanian,
Pelancongan
PNK per kapita :
US $ 2,790 [Malaysia: US $ 8,373]
5) Politik
Syria diperintah oleh Parti Baa’th. 84% daripada posisi
kepimpinan rejim Asad dipegang oleh kaum keluarga Asad yang terdiri drpd 3
keluarga besar, 6% daripada posisi tersebut pula daripada kaum ajam dan 10%
lagi drpd golongan kuffar. Tiada posisi bagi ahli sunnah wal jamaah.
Kebangkitan Syria
Antagonis
·
Bashar al-Asad
·
Syiah Alawi
Bashar al-Asad |
·
Rusia
·
China
·
Iran
·
Israel
·
Hizbullah
Protagonis
·
Majoriti (95%) rakyat Syria
·
Tentera Pembebasan Syria (Free Syrian Army): Kumpulan
ketenteraan rakyat Syria
·
Majlis Kebangsaan Syria (Syrian National Council):
Pakatan pembangkang Syria & kerajaan dalam buangan
·
Jawatankuasa Koordinasi Tempatan Syrian (Local
Coordination Committees of Syria): rangkaian wartawan Syria
1) Ulama’:
·
Syeikh Abul Huda
·
Dr. Yusuf al- Qaradawi
·
Adnan al-Aroor
2) Kanak-kanak:
·
Hamza al-Khateeb
·
Hamzah Bakur
3) Pemimpin:
·
Burhan Ghalioun (Pengerusi Majlis Kebangsaan Syria)
·
Riad Mousa al-Asaad (bekas Kolonel Tentera Udara Syria
dan menjadi Komander Tentera Pembebasan Syria pada Julai 2011)
4) Aktivis:
·
Ibrahim Qashoush (Penulis lirik lagu protes)
·
Haitham al-Maleh (Bekas Hakim)
Kronologi Ringkas Kebangkitan Rakyat Syria
2011 Mac – Permulaan Revolusi Syria
Lebih 15 kanak-kanak lelaki
(berumur 10-15 tahun) yang menconteng graffiti di bangunan sekolah: “As-Shaab
Yurid Iskaat el Nizam! (Rakyat Mahu Menjatuhkan Rejim!)”. Akhirnya mereka
ditangkap oleh pasukan keselamatan Syria, dipenjara, diseksa, dicabut kuku kaki
dan tangan, dan dicabul. Salah seorang kanak-kanak itu telah meninggal dan
keluarga beliau meminta mayat kanak-kanak itu serta meminta kanak-kanak yang
lain dilepaskan. Tetapi kerajaan telah meletakkan syarat jika kanak-kanak
tersebut ingin dilepaskan, mereka perlu memberi wanita-wanita dikalangan mereka
untuk dinikahi oleh puak-puak kerajaan ini. Perkara ini merupakan sesuatu yang
menghinakan, lantas berlakulah kebangkitan rakyat di Syria.
Setiap hari Jumaat akan diadakan
demonstrasi besar-besaran dengan pelbagai nama spesifik bagi menyampaikan
mesej: Jumaat Khalid al-Walid, Jumaat Kemenangan, Demonstrasi “Hari Maruah”
yang diadakan di Damsyik menuntut pembebasan tahanan politik. Kira-kira 35
orang telah ditangkap. Pada satu perhimpunan “Hari Kemarahan” di bandar
selatan Dar’a, pasukan keselamatan menembak mati beberapa orang awam, lalu mencetuskan
rusuhan ganas dan lebih banyak kematian penduduk awam.
Kerajaan mengumumkan beberapa
langkah pendamaian dan membebaskan puluhan tahanan politik dalam usaha untuk
mengurangkan tentangan. Presiden Assad menafikan kezaliman kerajaan, dan
menuduh penunjuk perasaan sebagai ejen-ejen Israel dan Amerika (kenyataan sama
yang diguna pakai oleh Hosni Mubarak dan Muammar Gaddafi).
2011 April – Akta Darurat (sejak 1963)
ditarik balik.
2011 Mei – kereta kebal tentera
memasuki Dar’a, Banyas, Homs dan pinggir bandar Damsyik dalam usaha untuk
menghancurkan protes anti-rejim.
Amerika Syarikat mengetatkan
sekatan sebagai respons kepada tindakan zalim kerajaan Syria ke atas penunjuk
perasaan. Kesatuan Eropah mengikuti langkah yang sama.
Presiden Assad mengumumkan
pengampunan bagi tahanan politik.
2011 Jun – Kerajaan berkata bahawa 120
anggota pasukan keselamatan telah dibunuh oleh “pemberontak bersenjata” di
bandar barat laut Jisr al-Shughour. Tentera mengepung bandar dan lebih daripada
10,000 orang melarikan diri ke Turki.
Presiden Assad berikrar untuk
memulakan “dialog nasional” berkenaan reformasi.
2011 Jun – Pemerhati nuklear IAEA
memutuskan untuk melaporkan Syria kepada Majlis Keselamatan Pertubuhan
Bangsa-Bangsa Bersatu atas dakwaan program rahsia nuklear reaktor
program. Perumahan struktur reaktor yang dikatakan telah musnah dalam
serangan udara Israel pada tahun 2007.
2011 Julai – Presiden Assad memecat
gabenor wilayah utara Hama selepas demonstrasi besar-besaran di sana, akhirnya
menghantar tentera untuk memulihkan keadaan pada dengan mengorbankan nyawa
orang awam.
Berpuluh-puluh aktivis
pembangkang bertemu di Istanbul untuk membentuk pakatan pembangkang.
2011 Ogos – Presiden Amerika Syarikat,
Barack Obama dan sekutunya menyeru kepada Presiden Assad untuk meletak jawatan.
2011 Oktober – Majlis Kebangsaan Syria
(Syrian National Council) yang baru dibentuk mengatakan bahawa ia telah
menjalinkan satu pakatan bersama aktivis pembangkang dalam dan luar negeri.
Rusia dan China menggunakan kuasa
veto bagi menghalang resolusi PBB mengutuk Syria.
2011 November – Liga Arab mengundi
untuk menggantung Syria, menuduh ia gagal untuk melaksanakan pelan damai
Arab. Pada minggu seterusnya, Liga Arab mengundi untuk mengenakan sekatan
ekonomi.
Tentera Pembebasan Syria (Free
Syrian Army) menyerang pangkalan tentera berhampiran Damsyik dalam serangan
yang paling berprofil tinggi sejak protes bermula.
Penyokong kerajaan menyerang
kedutaan asing di Syria.
2011 Disember – Angka kematian sudah
meningkat lebih 5,000, diumumkan PBB.
Syria bersetuju untuk inisiatif Liga Arab yang membenarkan
pemerhati Liga Arab datang ke Syria.
Pengeboman berkembar di luar
bangunan keselamatan di Damsyik membunuh 44. Pembangkang mengesyaki
serangan dilaksanakan kerajaan.
Ribuan penunjuk perasaan berhimpun
di Homs untuk menyambut pemerhati Liga Arab.
TV milik kerajaan melaporkan
lebih daripada 700 tahanan dibebaskan.
2012 Januari – Pengeboman berani mati
membunuh 26 orang di Damsyik. Kerajaan berjanji akan menyerang balas
secara kuku besi.
Liga Arab menggantung misi
pemantauan kerana keganasan yang semakin teruk.
2012 Februari – Homs yang dihujani bom
rejim Bashar al-Asad, Baba Amr antara kawasan yang paling terjejas.
Draf Resolusi Majlis Keselamatan
PBB ke atas Syria disekat oleh Rusia dan China.
Dua buah kapal perang Iran
berlabuh di Syria.
Sumber: